Het verduurzamen van een monument

Wat mag u van ons verwachten als u een monument laat verduurzamen? In de eerste plaats zijn monumenten in zichzelf al duurzaam: vele generaties worden ze gebruikt, ze bestaan uit ‘biobased’ materialen en ze weten zich aan te passen aan de tijd. Hun continuïteit is een enorme duurzame waarde en inspiratiebron voor ons. Wij streven daarom niet naar nieuwbouw, maar naar waardering en optimalisatie van het bestaande.

“Het kapitaal van een maatschappij is niet de financiële economie of rijkdom, maar de waardevolle en reeds bestaande gebouwen en infrastructuur…”

Ronald Rovers Gebroken kringlopen

Een monument verduurzamen, zonder het verlies van waarde en uitstraling

Het verduurzamen van een monument is zeer goed mogelijk. Er zijn vele wegen om de milieubelasting van een monument drastisch te verminderen, zonder verlies van monumentale waarden en uitstraling, voor iedere portemonnee. Alle werkzaamheden om een monument te verduurzamen, zoals het isoleren en ventileren van een pand, moeten in een groter verband worden gezien, als onderdeel van de visie die de restauratie-architect opstelt. De ERM heeft een goed overzicht opgesteld van het proces naar verduurzaming. Daarnaast dient de optimalisatie van de bestaande bouw uiteraard goed afgestemd te worden op het ontwerp van nieuwbouw of nieuwe interieurs. Hier zien wij als ontwerpers met kennis van monumenten veel kansen, we zijn er graag voor u!

Wij zijn gespecialiseerd in het verduurzamen van een monument

Het verduurzamen van monumenten is naast het isoleren en ventileren van historische panden, een van onze kernactiviteiten als erfgoedarchitect. We voelen ons verantwoordelijk om ons steentje bij te dragen aan de houdbaarheid van de mensheid op deze aarde. In Project Drawdown : 101 climate solutions staan prachtige factsheets van de winst die we kunnen behalen in bestaande bouw, met als heftige kanttekening dat op dit moment 80% van onze energie in gebouwen wordt verspild. Dat komt doordat er wordt verwarmd en gekoeld terwijl er niemand is, ramen en deuren open blijven staan, apparaten en verlichting onnodig aan staan. Goed om te beseffen: eerst kijken we wat we aan de huidige situatie kunnen verbeteren, voordat we gaan investeren en nieuwe ingrepen doen. 

We volgen daarom de trias energetica om een monument te verduurzamen:

1. Beperk de energievraag
2. Pas duurzame energie toe
3. Gebruik fossiele brandstof zo efficiënt mogelijk

Een monument duurzaam isoleren middels natuurlijk isolatiemateriaal

Als we een monument duurzaam isoleren, kiezen wij vanzelfsprekend voor materialen die het welzijn van de mensen en onze planeet ondersteunen. Van deze natuurlijke isolatiematerialen is inmiddels een prachtig palet beschikbaar, die we bij onze projecten inzetten: houtvezel, vlas, hennep, kalkhennep, stro, leem en kalk. Dit palet kan op een zeer moderne en strakke manier worden toegepast! We moeten af van glaswol, steenwol, PIR, PUR en andere petrochemische materialen: hun impact op het milieu is veel te hoog. 

 

Naast het natuurlijk isoleren van het monument, is ook het optimaal ventileren, een slim gebruik van ruimten, duurzame warmte-en stroomopwekking en brandveiligheid van groot belang. Ten slotte is een goede bouwfysische uitwerking en onderbouwing van belang om te voorkomen dat de isolatiemaatregelen juist schade veroorzaken, bijvoorbeeld door condensatie in bestaande (houten) constructies. Verder zijn we ook gespecialiseerd in biologisch na-isoleren.

Hieronder een aantal voorbeelden van verduurzamingsmaatregelen in onze projecten:


Toepassing van zonnepanelen op het dak van een gemeentelijk monument aan de Ringdijk te Amsterdam, geïntegreerd in het dak met dakramen (zichtbaar) en het onzichtbaar ventileren en ontluchten onder de panelen.

Na-isolatie van een Rijksmonumentale gevel te Beverwijk met natuurlijke isolatiematerialen. Toegepast zijn houtvezelplaten, op een raaplaag van leem, met een leemstuc en leemfinish. Voor beelden na de oplevering zie onze betreffende projectpagina.

Details van het duurzaam isoleren van een bestaand monumentaal dak met natuurlijke isolatiematerialen: houtvezelplaten op het bestaande dakbeschot, onder de pannen. De indifferente dakconstructie is gecorrigeerd voor de isolatiedikte.

Voorbeeld van een uitwerking van isolatie van monumentale ramen en deuren met dubbel isolatieglas, met aanpassing van bestaande glasroeden. Bij ieder type raam en deur moet de juiste oplossing gezocht worden: maatwerk! Erg leuk.

Thematekening van de gevels van een pand aan de Nicolaas Witsenstraat in Amsterdam, waarin de aanpak van de verschillende ramen overzichtelijk is opgetekend. Dergelijke ‘plaatpraatjes’ die volgen uit de visie zijn van groot belang in het proces.

Zonwering

Het weren van warmte in de zomer is soms nog belangrijker dan het weren van kou in de winter, voor het comfort en om de energie benodigd voor koeling te beperken. Veel historische panden hebben zonwering gekend: achter getimmerde zonnekappen kon zonwering in de vorm van houten latten op linnen banden of in de vorm van rolluiken worden verborgen en worden neergelaten. Door reconstructie van deze zonnekappen met eventueel een moderne zonwering, kan warmte worden geweerd zonder het historische beeld aan te tasten. Of zelfs door het beeld te verbeteren!

Voorbeeld van reconstructie van historische zonnekappen met integratie van moderne screens.

Voorbeelden van duurzaamheidsvisies zoals door 1meter98 architecten opgesteld voor het Jachtslot op de Mookerheide en de Oudemanhuispoort in Amsterdam.

Onze werkwijze in het renoveren van monumenten

Monumenten vormen ankerpunten in onze snel veranderende wereld, vandaar dat het belangrijk is deze te renoveren voor behoud voor de toekomst. Ze dragen de sporen van het verleden, vertellen een verhaal en hebben vaak een hoge kwaliteit in vormgeving en materiaalgebruik. Een verantwoorde omgang met erfgoed en de verduurzaming hiervan is daarom van groot belang. Dit betekent niet dat een monument of erfgoed moet worden bevroren, maar dat er met een visie op de lange termijn keuzes moeten worden gemaakt in de verduurzaming, het renoveren of restaureren van het pand voor behoud en aanpassing.

Een unieke aanpak in het restaureren of renoveren van een monument

1meter98 staat voor een aanpak waarin het ambacht voor behoud wordt gecombineerd met de creativiteit voor nieuwe mogelijkheden. Zo realiseren we bijzondere projecten in verduurzaming, waardoor nieuwe generaties blijven genieten van de bijzondere waarde van erfgoed. We laten ons inspireren door het monument en waken over zijn monumentale waarden. Door deze unieke werkwijze in restaureren en renoveren van monumenten komen ze optimaal tot hun recht.

Ontwerp

De door de klant gestelde nieuwe eisen in gebruik en comfort vormen het uitgangspunt voor het ontwerptraject van de monumentrestauratie. We geven vorm aan de restauratie, renovatie en verduurzaming van erfgoed op een herkenbare manier, helder en krachtig, in balans met het bestaande.

Bespreek de mogelijkheden voor uw pand en maak kennis met onze unieke werkwijze

Maak een afspraak bij ons kantoor in Amsterdam om het renoveren en de verduurzaming van uw monument of erfgoed te bespreken. Neem contact met ons op door te bellen naar 020 26 14 773 of een e-mail te sturen naar: info@1meter98.eu.